Εφαρμοστική Εγκύκλιος Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Διευθέτηση του χρόνου εργασίας, διαλείμματα, αργίες και προστασία από τις απολύσεις

Σε συνέχεια της ψήφισης του Ν. 4808/2021, εκδόθηκε την Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου η εφαρμοστική εγκύκλιος για το νέο πλαίσιο που διέπει υπερωρίες, την διευθέτηση του χρόνου εργασίας, τα διαλείμματα, τις αργίες και την  προστασία από τις απολύσεις.

Συγκεκριμένα, οι αλλαγές που επήλθαν σε σχέση με το πλαίσιο διευθέτησης του χρόνου εργασίας αφορούν την δυνατότητα 4ημερης πλήρους απασχόλησης διάρκειας 40 ωρών εβδομαδιαίως και 10 ωρών ημερησίως, ύστερα από αίτηση του εργαζόμενου. Προβλέπεται μάλιστα η δυνατότητα ατομικής συμφωνίας του εργοδότη με τον εργαζόμενο σε περίπτωση απουσίας συνδικαλιστικής οργάνωσης από την επιχείρηση. Προς διαφύλαξη του εργαζομένου και για την εξασφάλιση της διαύγειας της διαδικασίας, ο εργοδότης υποχρεώνεται να αναγγείλει την συμφωνία αυτή στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» δυνατότητα που αναμένεται να είναι διαθέσιμη με την έναρξη λειτουργίας του νέου ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

Η εγκύκλιος φέρνει νέα δεδομένα και στην χορήγηση του διαλείμματος, καθώς αυτό θα χορηγείται μετά από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6 που ίσχυε έως τώρα) και θα έχει ανώτατο όριο τα 30 λεπτά την ημέρα. Επιπρόσθετα, με σκοπό τον περιορισμό της επιμήκυνσης του χρόνου εργασίας με την χορήγηση διαλείμματος μεγάλης χρονικής διάρκειας, διευκρινίζεται πως το διάλειμμα δεν αποτελεί χρόνο εργασίας. Σε επιχειρήσεις στις οποίες λόγω της φύσης και της έντασης της εργασίας απαιτείται η χορήγηση διαλείμματος μεγαλύτερης διάρκειας των 30 λεπτών, αυτή είναι δυνατή στο πλαίσιο της διαβούλευσης, μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων.

Σε σχέση με το διακεκομμένο ωράριο, καθιερώνεται ενιαία διακοπή χρονικής διάρκειας τουλάχιστον 3 ωρών για τους εργαζόμενους που απασχολούνται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης.

Με την νέα εγκύκλιο επιτρέπεται στους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης να παρέχουν, εφόσον συμφωνούν, εργασία πέρα από τη συμφωνημένη και σε ώρες που δεν είναι συνεχόμενες με το ωράριό τους, με προσαύξηση 12% επί της αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα με ανώτατο όριο τις 8 ώρες απασχόλησης ημερησίως.

Το όριο των επιτρεπόμενων υπερωριών αυξάνεται στις 150 ώρες το χρόνο και μέχρι 3 ώρες ημερησίως σε όλους τους κλάδους της οικονομίας χωρίς παράλληλα να παύει να ισχύει το άρθρο 6 του Π.Δ. 88/1999 σύμφωνα με το οποία ο χρόνος εβδομαδιαίας εργασίας των μισθωτών δεν μπορεί να υπερβαίνει ανά περίοδο το πολύ 4 μηνών, τις 48 ώρες κατά μέσο όρο, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών και της υπερεργασίας.

Πέραν των 5 σημείων που έχουν ήδη αναφερθεί (διευθέτηση χρόνου εργασίας, χορήγηση διαλείμματος, διακεκομμένο ωράριο, υπερωριακή απασχόληση σε καθεστώς μερικής απασχόλησης και τρόπος αμοιβής υπερωριών), κάποια άλλα σημεία της εγκυκλίου τα οποία χρήζουν αναφοράς είναι:

1. Διευκρινίζεται πως αποτελούν επίσημες αργίες η 1^nd Ιανουαρίου και η εορτή των Θεοφανίων.
2. Θεσπίζεται η δυνατότητα εξάντλησης της ετήσιας κανονικής άδειας έως και το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους.
3. Θεσμοθετείται για πρώτη φορά άδεια άνευ αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα ύστερα από αίτηση του εργαζόμενου έως 1 έτος.
4. Διευρύνεται η λίστα με τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους επιτρέπεται η απασχόληση κατά τις Κυριακές. Ειδικότερα οι κλάδοι, μεταξύ άλλων, αυτοί είναι:

• Ταχυδρομικές υπηρεσίες
• Παραγωγή – διανομή υγειονομικού υλικού
• Φαρμακοβιομηχανία
• Εφοδιαστική αλυσίδα
• Data centers
• Έτοιμο σκυρόδεμα

5. Καταργείται από 1/1/2022 η διάκριση μεταξύ μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών ως προς την αποζημίωση απόλυσης. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως η αποζημίωση απόλυσης του ημερομισθίου αυξάνεται σε 22 ημερομίσθια.
6. Στις περιπτώσεις τακτικής καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, δηλαδή μετά από προειδοποίηση, δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την υποχρέωση παροχής εργασίας κατά το χρόνο της προμήνυσης, χωρίς να θίγονται τα δικαιώματα του τελευταίου και χωρίς ο εργοδότης να απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής των αποδοχών μέχρι την λήξη του χρόνου προειδοποίησης.
7. Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης, η οποία οδηγεί σε επιστροφή του εργαζόμενου στην εργασία του και καταβολή των μισθών υπερημερίας. Προβλέπεται τέλος ότι μετά από αίτηση του εργαζόμενου ή του εργοδότη το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει επιπλέον (τριπλάσια) αποζημίωση στον εργαζόμενο, αντί της επαναπρόσληψης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα άκυρης απόλυσης αποτελούν:

• Απόλυση εγκύων
• Απόλυση συνδικαλιστικών στελεχών
• Απόλυση αδειούχων εργαζομένων
• Απόλυση στρατευμένων μισθωτών
• Απόλυση αναγκαστικά προσληφθέντων (διατάξεις για την προστασία ατόμων με ειδικές ανάγκες, πολυτέκνων, πολεμιστών κτλ)

Καρμίρης Θανάσης

Υπεύθυνος Τμήματος Μισθοδοσίας