Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία , οι γυναίκες που απασχολούνται σε οποιονδήποτε εργοδότη με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αορίστου ή  ορισμένου χρόνου, δικαιούνται, ανεξάρτητα από την ιδιότητα τους (υπάλληλος ή εργάτρια) και την εθνικότητα τους,  να λάβουν άδεια  τοκετού & λοχείας  που συνολικά αποκαλείται άδεια μητρότητας και διαρκεί 119 ημέρες.  (άρθρο 7 της ΕΓΣΣΕ 2000 – 2001 που κυρώθηκε με το άρθρο 11 του Ν. 2874/2000).

Άδεια μητρότητας (Λοχείας – Κυοφορίας)

Επιδόματα μητρότητας δικαιούνται οι άμεσα ασφαλισμένες που έχουν πραγματοποιήσει 200 τουλάχιστον ημέρες ασφάλισης τα δύο τελευταία χρόνια από αυτό της πιθανής ή πραγματικής ημερομηνίας τοκετού, και δεν εργάζονται κατά το χρόνο της επιδότησης.

Τα επιδόματα Μητρότητας χορηγούνται από το Τμήμα Παροχών Ασθενείας του Υποκαταστήματος ΕΦΚΑ μισθωτών  του τόπου κατοικίας της δικαιούχου, και καταβάλλονται για 119 ημέρες.  Συγκεκριμένα, για 56 ημέρες  πριν τον τοκετό, το επίδομα κυοφορίας και για 63 ημέρες μετά τον τοκετό , το επίδομα λοχείας.

Σε περίπτωση που ο τοκετός πραγματοποιηθεί σε χρόνο προγενέστερο από αυτόν που είχε αρχικά πιθανολογηθεί, το υπόλοιπο της αδείας θα χορηγείται υποχρεωτικά μετά τον τοκετό, ώστε να εξασφαλίζεται ο χρόνος συνολικής αδείας 119 ημερών.

(άρθρο 7 της από 9/6/93 ΕΓΣΣΕ (ΔΕΝ 1993 σελ 635) στην οποία παραπέμπει σε διάταξη της ΕΓΣΣΕ του 2000).

Σε περίπτωση που ο τοκετός πραγματοποιηθεί σε χρόνο μεταγενέστερο από αυτόν που έχει υπολογιστεί, τότε η άδεια των 56 ημερών πριν τον τοκετό παρατείνεται ανάλογα, χωρίς η παράταση αυτή να επηρεάζει το χρόνο της μετά τον τοκετό αδείας (λοχείας) που παραμένει πάντοτε στις 63 ημέρες.  (άρθρο 3 παράγρ. 4 της Διεθνούς Συμβάσεως 103/52 «για την προστασία της μητρότητας» κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν. 1302/82 (ΔΕΝ 1983 σελ.108)).

Στην παραπάνω περίπτωση, η συνολική άδεια τοκετού υπερβαίνει τις 119 ημέρες. Στην απέχουσα λόγω ασθενείας μέχρι τοκετού (επί  56 ημέρες ) δεν οφείλεται και άδεια τοκετού.

Την άδεια λοχείας δικαιούται και η γυναίκα της οποίας το τέκνο γεννήθηκε νεκρό ή πέθανε μετά τον τοκετό.

Τέλος, σύμφωνα με το ΠΔ 176/97 (ΕΑΕΔ 1997 σελ. 1015) η έγκυος εργαζόμενη απαλλάσσεται από την εργασία, χωρίς περικοπή αποδοχών, για να υποβληθεί σε εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου, εφόσον οι εξετάσεις αυτές πρέπει να γίνουν κατά το χρόνο εργασίας.

Απαιτούμενα δικαιολογητικά για την καταβολή του επιδόματος κυοφορίας

Το επίδομα κυοφορίας καταβάλλεται 56 ημέρες πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού. Για την καταβολή του θα πρέπει η ασφαλισμένη να προσκομίσει στο Τμήμα παροχών του Υποκαταστήματος  ΕΦΚΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ στο οποίο ανήκει , τα παρακάτω δικαιολογητικά:

1. Ασφαλιστικά βιβλιάρια της/του δικαιούχου (Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης ή ΔΑΤΕ ή αν δεν έχει εκδοθεί Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης, βεβαίωση εργοδότη επικυρωμένη από το Υποκατάστημα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ της περιοχής του εργοδότη).

2. Βιβλιάριο Υγείας ατομικό και οικογενειακό, αν υπάρχει, για τον υπολογισμό της προσαύξησης  λόγω οικογενειακών βαρών.

3. Ειδικό έντυπο που μπορεί να προμηθευτεί από τον Γυναικολόγο ιατρό της Μονάδας Υγείας ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που ανήκει, το οποίο περιλαμβάνει:

α) Βεβαίωση από τον αρμόδιο γυναικολόγο ιατρό της Μονάδας Υγείας, όπου θα αναγράφεται η πιθανή ημερομηνία τοκετού

β) Υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη για την ημερομηνία διακοπής της εργασίας.

γ) Υπεύθυνη δήλωση της ασφαλισμένης περί διακοπής της εργασίας και ότι δε θα αναλάβει εργασία καθ’ όλο το διάστημα επιδότησης.

Απαιτούμενα δικαιολογητικά για την καταβολή του επιδόματος λοχείας

Για την καταβολή του επιδόματος λοχείας απαιτείται η καταβολή της ληξιαρχικής πράξης γέννησης του παιδιού, όπως επίσης η καταβολή του ατομικού και οικογενειακού βιβλιαρίου υγείας (εφόσον υπάρχει) προκειμένου να γίνει υπολογισμός τυχόν προσαύξησης λόγω οικογενειακών βαρών.

Σε περίπτωση πρόωρου τοκετού (δηλαδή πέραν των 30 ημερών) απαιτείται βεβαίωση του Δ/ντη της κλινικής. Οι ημέρες προωρότητας μεταφέρονται μετά το τέλος της λοχείας.

Σε περίπτωση παράτασης κυοφορίας πέραν των 10 ημερών απαιτείται γνωμάτευση ΑΥΕ (Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή).

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 35 του Ν.  2676/99, τα πρόσωπα που ασφαλίστηκαν διαδοχικά σε περισσότερους από έναν φορείς και κλάδους ασθενείας αρμοδιότητας Γ.ΓΚ.Α, που χορηγούν επιδόματα μητρότητας, δικαιούνται των επιδομάτων αυτών από τον φορέα στην ασφάλιση του οποίου επήλθε ο ασφαλιστικός κίνδυνος, εφόσον η άμεσα ασφαλισμένη έχει συμπληρώσει τις απαιτούμενες από την νομοθεσία του τελευταίου φορέα προϋποθέσεις, με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και των άλλων φορέων.

Στρατηγέλλη Γ. Μαριέττα
Οικονομολόγος  –  Φοροτεχνικός  Α’ Τάξης