Στις μέρες μας η φορολογία των κατοίκων του εξωτερικού και η μεταφορά της φορολογικής κατοικίας από την Ελλάδα στο Εξωτερικό είναι τόσο επίκαιρη όσο ποτέ στο παρελθόν.
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή, διότι εάν ενας φορολογούμενος που κατοικεί στο εξωτερικό δεν υποβάλει την σχετική αίτηση ποτέ και εμφανίζεται ως κάτοικος Ελλάδας στα μητρώα της εφορίας, μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με δυσάρεστες καταστάσεις απέναντι στην φορολογική Διοίκηση,με αποτέλεσμα να προκύψουν πρόστιμα και υψηλή φορολόγηση.
Εμείς θα προσπαθήσουμε να δώσουμε πληροφόρηση για τη σωστότερη αντιμετώπιση των φορολογικών θεμάτων που αντιμετωπίζουν,σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Πότε θεωρείται κάποιος φορολογικός κάτοικος εξωτερικού.
•Όταν έχει φορολογική κατοικία εκτός Ελλάδας (πάνω από 183 ημέρες και πλέον δεν είναι απαγορευτικό να υπάρχουν οικογενειακοί δεσμοί αρκεί να προσκομίσει επιπλέον ) εκεί που έχει την υποχρέωση να δηλώσει το παγκόσμιο εισόδημα του.
•Όταν είναι αλλοδαπός μισθωτός και απασχολείται στην Ελλάδα σε γραφεία που εμπίπτουν στον Ν.89/1967.
– Ένα φυσικό πρόσωπο μπορεί να έχει μόνο μία φορολογική κατοικία.
– Από το φορολογικό έτος 2014 έπαψε να ισχύει η υποχρέωση να πιστοποιούν κάθε φορολογικό έτος, οι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού ότι έχουν τις προϋποθέσεις να συνεχίζουν να θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού. (ΠΟΛ. 1136/2013).
Μεταφορά φορολογικής κατοικίας
Μπορείτε να βρείτε όλες τις σχετικές οδηγίες για τους φορολογούμενους που εγκαταστάθηκαν στο εξωτερικό μέχρι 31/12/2013 με την ΠΟΛ.1177/2014.
Από 01/01/2014 το φυσικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας και επιθυμεί μεταφορά φορολογικής κατοικίας του στο εξωτερικό, πρέπει να κάνει δύο ενέργειες:
1. Να συμπληρώσει και να καταθέσει τα ειδικά έντυπα Μ0,Μ1,Μ7.
( Για τα έντυπα πατήστε εδώ).
•Καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης στην αρμόδια ΔΟΥ των ειδικών εντύπων ορίζεται η τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του Μαρτίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος της αναχώρησης. πχ. Αναχώρηση 10/02/2015 κατάθεση εντύπων 10/03/2016.
Εξαιρετικά για το φορολογικό έτος 2014 ως προθεσμία υποβολής των εντύπων ορίζεται η τελευταία εργάσιμή του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Μαΐου 2015.
2. Να καταθέσει τα παρακάτω απαιτούμενα δικαιολογητικά.
•Βεβαίωσηφορολογικήςκατοικίαςαπότηναρμόδιαφορολογικήαρχήτουκράτουςπουδηλώνεικάτοικος.
•Εάν ο φορολογούμενος έχει εγκατασταθεί σε κράτος με το οποίο υπάρχει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦΕ) και εφόσον αποκτούν πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα μπορούν να προσκομίσουν αντί για βεβαίωση την προβλεπόμενη αίτηση για την εφαρμογή της ΣΑΔΦΕ, όπου είναι ενσωματωμένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) ή αντίγραφο της εκκαθάρισης της δήλωσης φορολογίας που υπέβαλλε στο άλλο κράτος ή ελλείψει εκκαθάρισης , αντίγραφο της σχετικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του.
-Μαζί με τα ανωτέρω δικαιολογητικά ο φορολογούμενος υποχρεούται να προσκομίσει κατά περίπτωση και τα κάτωθι δικαιολογητικά προκειμένου να διαπιστώνεται ότι έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 183 ημέρες στην χώρα του εξωτερικού μέσα σε συγκεκριμένο φορολογικό έτος και για την ακρίβεια του προηγούμενου της αίτησης μεταβολής.
Τα δικαιολογητικά αυτά μπορεί να είναι εναλλακτικά όχι σωρευτικά: η σύμβαση εργασίας για μισθωτή απασχόληση, η έναρξη επαγγελματικής δραστηριότητας και υπαγωγής στην ασφαλιστική νομοθεσία της χώρας αυτής, εγγραφής σε δημοτολόγιο, παρακολούθησης τέκνων σε σχολείο της αλλοδαπής, μισθωτήριο συμβόλαιο. Σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης κάποιον εκ των ανωτέρω μπορεί να προσκομίσει πιστοποιητικά φορολογικής κατοικίας από την χώρα στην οποία δηλώνει κάτοικος για τα δύο προηγούμενα έτη από το έτος που υποβάλλεται η αίτηση μεταβολής.
• Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση κάποιων από τα ανωτέρω δικαιολογητικά , τότε απαιτείται βεβαίωση από οποιανδήποτε δημόσια ή δημοτική ή άλλη αναγνωρισμένη αρχή όπου να αποδεικνύεται ο ισχυρός δεσμός (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) του φυσικού προσώπου με το άλλο κράτος.
– Επιπλέον σε περίπτωση που ένας εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης αιτείται να μεταφέρει την φορολογική του κατοικία ενώ ο άλλος παραμένει φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, πέραν των ανωτέρω δικαιολογητικών θα πρέπει να προσκομίσει τα κάτωθι δικαιολογητικά αθροιστικά έτσι ώστε να αποδεικνύει ότι έχει οργανώσει την ζωή του κατά τρόπο μόνιμο ή διαρκή στην αλλοδαπή.
Α) Στοιχεία για την απασχόληση του στην αλλοδαπή από τα οποία αποδεικνύεται ο μόνιμος ή μακροπρόθεσμος χαρακτήρας της απασχόλησης
Β) Στοιχεία για την ύπαρξη τραπεζικού λογαριασμού στην αλλοδαπή
Γ) Στοιχεία για την ύπαρξη ιδιόκτητης ή μισθωμένης κατοικίας του και λογαριασμών υπηρεσιών κοινής οφέλειας στην αλλοδαπή καθώς και
Δ) Στοιχεία για την απόκτηση φορολογικού, ασφαλιστικού ή αντίστοιχού μητρώου στην αλλοδαπή (π.χ. Αριθμό Μητρώου κοινωνικής ασφάλισης).
( Η ΠΟΛ.1058/2015 πλέον καταργείται και ισχύει η ΠΟΛ.1201/2017 από 13/12/2017).
Τα δικαιολογητικά πρέπει να κατατεθούν το αργότερο μέχρι και την τελευταία εργάσιμη η μέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Σεπτεμβρίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος αποχώρησης. π.χ. οποιαδήποτε ημερομηνία μέσα στο 2015 κατάθεση δικαιολογητικών μέχρι 09/09/2016 και όχι 10/09/2016 διότι είναι μη εργάσιμη ημέρα.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα αλλοδαπά δημόσια έγγραφα που έχουν συνταχθεί στο έδαφος του κράτους κατοικίας, θα πρέπει να φέρουν την επισήμανση της Χάγης (Apostille) (Ν 1497/1984) εφόσον το αλλοδαπό κράτος εμπίπτει στην κατάσταση των κρατών που έχουν προσχωρήσει στη σύμβαση Χάγης. αυτό δεν είναι αναγκαίο για τα κράτη που έχουν επικυρώσει την σύμβαση της Χάγης που είναι: η Αυστρία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Τουρκία, η Πολωνία και η Ελλάδα.
Επιπλέον δεν απαιτείται για τα πιστοποιητικά από τις Η.Π.Α και την Μολδαβία.
Σε άλλες περιπτώσεις ισχύει η προξενική θεώρηση.
Ποιοί ειναι υπόχρεοι για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1067/2015 για τις φορολογικές δηλώσεις, γίνεται γνωστό ότι, οι κάτοικοι εξωτερικού υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα μόνον όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδας. Αντιθέτως, ένας κάτοικος εξωτερικού που διαθέτει π.χ. μία δευτερεύουσα κατοικία ή ένα επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή προβαίνει σε αγορά ακινήτου ή αυτοκινήτου στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα στη χώρα μας, δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Παράλληλα τα τεκμήρια και η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρμόζονται στους κατοίκους του εξωτερικού που δεν έχουν εισόδημα στην Ελλάδα.
Δεν ισχύει το ίδιο όμως για όσους εισπράττουν για παράδειγμα ενοίκια από ακίνητα που έχουν στην Ελλάδα όπου σε αυτή την περίπτωση υποβάλλουν κανονικά φορολογική δήλωση.
Οικονόμου Θ. Χρήστος
Φοροτεχνικός Α’ Τάξης
Φοροτεχνικός Σύμβουλος σε θέματα κατοίκων εξωτερικού